Voor de beginnende wedstrijdzeiler

Op het uitdagende Paterswoldsemeer wordt in de zomer twee keer per week een zeilcompetitie gehouden. Dat gebeurt bijna nergens in Nederland! Er doen zowel ervaren als minder ervaren zeilers mee. Wedstrijdzeilen is een prachtige manier om je op te trekken aan de ervaren zeilers. De competities zijn zeker ook toegankelijk voor de beginnende wedstrijdzeiler.

De beginnende wedstrijdzeiler betreedt een geheel nieuwe wereld. De meeste wedstrijdzeilers zijn heel behulpzaam om al je vragen te beantwoorden. Maar dan ben je er nog niet. Daarom hier de meest elementaire zaken die van pas kunnen komen wanneer je als lid van VWDTP wilt beginnen met wedstrijdzeilen, op een rij gezet. Vooral voor zeilers van eenmansboten is dit handig, want zeilers van deze boten kunnen niet ter plekke even iets vragen aan een medezeiler. Wanneer je eenmaal door hebt hoe de competities bij VWDTP verlopen, begrijp je de principes van elke internationale regatta en kan er een hele wereld voor je open gaan!

Voor we beginnen nog even dit: het rescuecomité en de wedstrijdcommissie maken het überhaupt mogelijk dat er zoveel regatta’s op het Paterswoldsemeer gehouden kunnen worden. De wedstrijdcommissie bepaalt de wedstrijdbaan, registreert de zeilers, verzorgt de startprocedures en registreert de boten aan de finish. Bij elke competitie is er ‘rescue’ aanwezig op een snelle rubberboot, die te hulp gesneld komt wanneer je pech hebt. Lijkt je dit ook interessant? Je kunt je als vrijwilliger bij hen aanmelden.

Voorbereiding

– Ga eens in juni, juli of augustus op een dinsdagavond rond 18:45 uur naar haven Oost van VWDTP, waar de starttoren is. Je kunt dan zien welke borden (“vlaggen”) op de toren worden getoond voor de start en hoe de dinsdagavond start en de rest van de competitie verloopt.
– Je kunt aan de voorzitter van de wedstrijdcommissie (Peter van Heuveln) vragen of je een keer op een zondagochtend mee mag gaan op het startschip om te zien hoe het starten gaat, wat er met de vlaggen gebeurt, wat ze betekenen, wat de geluidssignalen betekenen, hoe de zeilers zich voorbereiden op de start, wat de verschillen zijn tussen de klassen bij het naderen van de startlijn, aan welk uiteinde van de startlijn ze starten, etc. De zondagochtendwedstrijden zijn van april t/m september.
– Zorg dat je een (waterdicht) horloge met secondewijzer hebt.
– Het is prettig wedstrijdzeilen met ‘telltales’ op je zeil (de wedstrijdklasse) en een windvaantje (wedstrijdklasse en Valken).
– Zorg dat je een bidon en een zwemvest hebt.
– Tijdens het wedstrijdzeilen komen de boten veel dichter bij elkaar dan normaal. Oefen op het water met de voorrangsregels. De meest basale zijn: stuurboord wijkt voor bakboord; loef wijkt voor lij.
Zie wedstrijdzeilen volgens de regels. Voorrang https://www.youtube.com/watch?v=9taYqN4928A
Zie ook les 1 van de Regels voor Wedstrijdzeilen op watersport academy online. https://watersportacademyonline.nl/

– Oefen op het water met starten: neem je horloge met secondewijzer mee. Bepaal een boei en een denkbeeldige startlijn. Geef jezelf telkens twee minuten voorbereiding, tel af en zeil op je eigen startsein met vaart langs een boei op een aan-de-windse koers. Wen aan de timing. De voorbereiding van het starten gaat per boot / klasse verschillend. Een ervaren Valkzeiler bijvoorbeeld begint 30 seconden voor het startsein al vaart te maken, een geoefende Sailhorse zeiler doet dat in 10-15 seconden, en een behendige Laserzeiler ergens tussen de 10 en 2 seconden voor de start.
– Je kunt besluiten eerst eens als fokkenist mee te doen op een tweemansboot. Dan is het handig eens kennis te maken met de Sailhorses, Zestienkwadraat- of Valkenwedstrijdzeilers. De Sailhorse- en Zestienkwadraatschippers zijn geregeld op zoek naar fokkenisten. Je kunt je ook aanmelden als fokkenist of stuurman bij de Flying Dutchman (FD).
– Wil je in je eigen boot meedoen, verzeker je boot dan WA voor wedstrijdzeilen. De schrijver van dit stuk heeft haar laser voor 25 euro per jaar WA verzekerd voor de binnenwateren van Nederland, exclusief de Waddenzee en inclusief wedstrijden.
– Zeil je in de laser, dan kun je je woensdagavond bij de trainingsavond aansluiten. Hier worden korte wedstrijdjes georganiseerd. De eerste start is om 18:30 en in de zomer om 19:00.
– Beslis of je op zondagochtend en/ of dinsdagavond mee wil doen.

Zondagochtend competitie en zomeravond competitie

Zondagochtend competitie
De zondagochtend competitie is voor verschillende klassen (Valken, Lasers, Sailhorses, Zestienkwadraten en soms ook Optimisten, 2.4 MR en FD). Deze competitie begint voor de meeste klassen vanaf 11:00 uur. (De starttijden van de Valken zijn vaak wat vroeger, dat wisselt wat per jaar.) Om 11:00 uur is het startsein voor de eerste klasse. Daarna volgt om 11:05 het startsein voor de volgende klasse enz. Het voorbereidingssein is 5 minuten voor elke start. Het startschip is meestal ergens op het wedstrijdveld, afhankelijk van de windrichting. De start op zondagochtend is altijd aan lager wal; het eerste rak is dan een kruisrak. Er doet een beperkt aantal verschillende klassen mee, er moeten namelijk minimaal 3 boten uit één klasse zijn ingeschreven. Meestal doen de Valken, de Lasers, de Sailhorses en de Zestienkwadraat zeilboten aan deze zondagochtendcompetitie mee. Indien je met twee andere boten een klasse kunt vormen, kun je ook meedoen.
De banenkaart 2020 met acht banen (parcoursen) voor de zondagochtendcompetitie staat op de site. Een ‘waterproof’ banenkaart kun je kopen aan de bar in het Vooronder voor €3,00. Je kunt deze in de boot leggen. In de Laser kun je hem in je zwemvest bij je dragen of (in een hoesje) op je boot plakken.
De merktekens (de wedstrijdboeien) zijn roze rood en heten G (Groningen), M (Martini), V (Visser), W (West), O (Oost), K (Koekoek) N (Niemeyer), A (Arend) en H (Helder).

Zomeravondcompetitie op dinsdag
Tijdens de zomeravondcompetitie wordt geen onderscheid gemaakt tussen boottypen, maar tussen de wedstrijdklasse en de toerklasse. De toerboten zijn de Valken. Het voorbereidingssein is op dinsdagavond zes minuten voor de eerste start, dus om 18:54. De wedstrijdboten starten allemaal tegelijkertijd om 19:00 uur. Het start signaal om 19:00 is tegelijkertijd het voorbereidingssein voor de Valken. De Valken starten om 19:05 uur.

Aan deze wedstrijd kunnen alle zeilboten meedoen, de Flying Dutchman doet bijvoorbeeld regelmatig mee, maar zelfs ook kajuitjachten en surfers (de laatsten in de toerklasse). Heb je een zeilboot in een weinig voorkomende klasse, dan kun je aan de zomeravondcompetitie meedoen. De start is meestal vanaf de startlijn pal voor de wedstrijdtoren. (De wedstrijdtoren staat in haven Oost.) Dit betekent dat je meestal niet in de wind start. De wedstrijden worden begeleid door de rescue-boten, die ook gebruikt worden als finishboot indien de wedstrijden worden afgekort.
Een verkorte banenkaart voor de zomeravondcompetitie is ter plekke verkrijgbaar en staat ook op de site, wedstrijdbanen.

Voorbereiding: schrijf je in voor de wedstrijd

– Je kunt besluiten voor spek en bonen mee te zeilen om te zien hoe het eraan toegaat bij een competitie.

– Als je wat meer zelfvertrouwen hebt en wat vaker wilt gaan meedoen en je hebt een boot ter beschikking, dan kun je je inschrijven op de wedstrijdkalender. Je kunt kiezen uit zondagochtend en/of dinsdagavond. Zorg dat je je bootnummer of zeilnummer(s) bij de hand hebt. Vul het zeilnummer in van het zeil waar je ook daadwerkelijk mee gaat zeilen. Met een meermansboot hoeft alleen de schipper zich in te schrijven, hij/zij kan dus met wisselende fokkenisten zeilen. Als je je eenmaal hebt ingeschreven, sta je voor de hele zomer ingeschreven voor de desbetreffende dag. Dat betekent overigens niet dat je verplicht bent om voortaan aan alle competities mee te doen.
Je kunt je inschrijven voor een wedstrijd op de wedstrijdkalender, door op de link “meer info” rechts van het evenement te klikken. Enige tijd vóór de aanvang van het evenement wordt de link geactiveerd.
Laserzeilers kunnen wisselen tussen verschillende zeilen. Zij kunnen beschikken over een 4.7, een radiaalzeil en een standaardzeil. Laserzeilers kunnen het beste de nummers van hun verschillende zeilen op de wedstrijdkalender opgeven en op de dag van de competitie beslissen met welk opgegeven zeil ze gaan deelnemen.
Indien je een laser met zeil huurt van de club, probeer dan een zeil te pakken dat je de volgende keer ergens aan kunt herkennen. Noteer het zeilnummer van dit zeil en gebruik dat nummer bij aanmelding op de wedstrijdkalender. Kom in dat geval ook op tijd op de dag van de wedstrijd. Mocht je namelijk een uur voor de wedstrijd toch een ander zeilnummer blijken te hebben, leg dan een briefje met je naam en zeilnummer in de startboot (op zondag) of geef het door aan de wedstrijdcommissie (Hans Slijkhuis op dinsdag). Ongeveer een uur voor de wedstrijd begint vertrekt de wedstrijdboot al.

Een uur voor de start

Mocht je je niet hebben opgegeven op de wedstrijdkalender of mocht je toch met een andere boot (Valken) of met een ander zeilnummer (Lasers) varen dan waar je je mee hebt opgegeven dan kan dit voor grote verwarring zorgen bij de wedstrijdcommissie. Een dringend verzoek daarom van de wedstrijdcommissie is dat je dit andere boot- of zeilnummer een uur voor de start doorgeeft. Pak een vel papier, schrijf hierop
– de datum van de wedstrijd
– “Aan de wedstrijdcommissie”
– Je naam, achternaam
– vandaag te gebruiken zeilnummer/boot nummer. Eventueel ook het nummer waarmee je staat ingeschreven.
– klasse
en geef het zondagochtend ruim voor de start op het startschip aan Peter van Heuveln van de wedstrijdcommissie (zie foto van het startschip. Peter staat in het midden.) (Als de startboot al vertrokken is, leg het briefje dan op de tafel in de bestuurskamer in het Vooronder (het trapje op, zie foto hieronder). Dan vindt de wedstrijdcommissie het na de wedstrijd. Mailen of smsen is momenteel helaas geen optie.)

– Kijk op dinsdagavond eventueel ongeveer 30- 45 minuten voor de start op het mededelingen bord in het Vooronder wat de wedstrijdbaan gaat worden (zie foto).

Op het (op de foto zichtbare) bord staat:

“Zomeravond 28/7
Baan 2 1e boei H
Wedstrijdklasse 1 ronde
Toerklasse 1 ronde”.

Er zijn op dinsdagavond vier (verkorte) wedstrijdbanen. Op dinsdagavond 28/7 wordt baan 2 gezeild met eerste boei H. Kijk op je banenkaart wat de rest van het parcours is. Beide klassen varen op 28/7 één keer de hele baan. Soms weet je het niet zeker hoeveel banen je moet varen. Indien je geen finish toeter hoort, dan vaar je dezelfde baan opnieuw.

Het meer op

Probeer op tijd aanwezig te zijn bij de wedstrijdboot op het meer. Dat is op zondag niet later dan 10:45 uur en op dinsdag niet later dan 18:45 uur. De Valken hebben wat andere starttijden (op zondag vaak wat vroeger, op dinsdag om 19:05 uur). Het startschip / wedstrijdboot kan aan de andere kant van het meer liggen, dus stap op tijd in je boot! Bij weinig wind kan je er soms wel een kwartier over doen voor je bij het startschip bent!

Op het startschip staat op een geel bord het nummer van de wedstrijdbaan en op een wit bord staat de letter van het eerstvolgende merkteken (boei) vermeld.
Indien er een rode vlag met geel kruis wordt getoond dan is de route in omgekeerde richting.


De seinvlag R (Reverse)

Het startschip vermeldt ook nu de letter van het eerstvolgende merkteken. Als je de banenkaart erbij pakt, kun je aan de hand van dit eerstvolgende merkteken ook zien dat de baan in omgekeerde richting wordt gevolgd.

Kijk op de banenkaart. Het startschip op de foto hierboven ligt bij boei N. Het schip heeft seinvlag R gehesen en geeft baan 7 aan met eerstvolgende boei M. Wat is de volgende boei? 

De starttoren vermeldt bij een omgekeerde baan vaak niet de eerstvolgende boei, dus kijk uit dat je bij een Reverse baan niet de verkeerde kant op start! Je zou niet de eerste zijn!

Je nadert het wedstrijdveld

Aan stuurboordzijde van het startschip is een meldboei. Daar vaar je langs om je bij de wedstrijdcommissie te melden: vaar naar het startschip en vaar aan stuurboordzijde van het startschip aan de wind tussen startboot en meldboei door (dit “meldmerkteken” is een donkerblauwe boei). Groet de bemanning van het startschip even, dan hebben ze je gezien. Doe dit ook wanneer je je niet hebt ingeschreven voor de wedstrijd. Zo weet de wedstrijdcommissie dat je meedoet, met welk zeilnummer en in welke klasse.
Blijf goed uit de buurt van de startlijn wanneer de boten van een andere klasse zich voorbereiden op hun start. De startlijn ligt aan bakboord van het startschip, tussen de boei verderop en de boei die aan het startschip hangt.

Starten

De startlijn is bij de zondagochtendcompetitie aan lager wal. Je zeilt het eerste rak aan de wind.
Kijk op de kaart om te zien hoe je het eerstvolgende merkteken moet ronden. Je kunt de boei ‘bakboord ronden’ (de boei is aan de linkerhand), of aan stuurboord.
De klassen starten op de zondagochtendcompetitie 5 minuten na elkaar. Het startsein van de ene klasse is het 5-minuten sein van de volgende klasse.
De startlijn is op dinsdagavond meestal pal voor de wedstrijdtoren.

Starten: de geluidsseinen (toeter-signalen)
De geluidssignalen gaan voor elke klasse 5 minuten vóór de start, daarna 4 minuten, daarna 1 minuut voor start en op de start zelf. Houd in de gaten wanneer de signalen voor jou gelden en start mee met de rest van jouw klasse. Een horloge met secondewijzer /starthorloge komt hier goed van pas.
Als het startschip na het starten één herhaald geluidssignaal geeft (een individueel terugroepsignaal geeft), is dat een teken dat de start niet goed is gegaan en dat iemand de start moet overdoen. Als jij netjes over de start bent gegaan, kun je gewoon doorzeilen. Het individuele terugroepsignaal is dan niet jou bedoeld.

Starten: de vlaggen

Gelijktijdig met de geluidsseinen worden er ook borden getoond en vlaggen gehesen. Indien je niet zeker weet welk geluidssein je hoort, kun je dat controleren aan de hand van de vlaggen.
– 5 minuten voor de start een klassenbord en een vlag
– 4 minuten voor de start een tweede vlag
– 1 minuut voor de start wordt er een vlag weggehaald
– op de start zelf wordt de laatste vlag en het klassenbord weggehaald.

Starten: de vlaggen, wat meer specifiek:
-Vijf minuten voor de start:

  • een blauwe bord met daarbinnen een wit vierkant met daarbinnen een rood vierkant is het waarschuwingssein. Deze vlag wordt 5 minuten voor de start gehesen.
  • op het startschip van VWDTP staat 5 minuten voor de eerstvolgende start een bord met het symbool van de klasse dat op het punt staat om te gaan starten. Gelijktijdig met het eerste geluidssignaal wordt 5 minuten voor elke start dit klassebord getoond. Dus een Valksymbool voor de Valken.

    Voor de Lasers een sterretje met daarbij de tekst “Radiaal”of alleen een sterretje (voor de Laser Standaard). Voor de Sailhorse symbool voor de Sailhorse.

-Vier minuten voor de start:

  • gelijktijdig met het geluidssignaal wordt een blauwe vlag gehesen met een wit vierkant erin.

– Eén minuut voor de start:

  • het blauwe bord met het witte vierkant wordt weer weggehaald, gelijktijdig met het geluidssignaal.

– Start:

  • op het nul-minuten startsignaal wordt de blauwe vlag met daarbinnen een wit vierkant met daarbinnen een rood vierkant weggehaald (en direct weer gehesen voor de volgende start).
  • op het nul-minuten startsignaal wordt het klassenbord weggehaald

Direct daarna wordt het klassenbord van de volgende klasse getoond. De start van de ene klasse is dus het 5 minuten signaal voor de volgende klasse. Op zondag starten eerst de Valken, Lasers met standaardzeil, daarna de Lasers met radiaalzeil, daarna de Sailhorses, dan de Zestienkwadraten, en daarna nog eventuele andere klassen, zoals de FD, de Optimist en 2.4 MR.

Het onderstaande plaatje verduidelijkt de gelijktijdigheid van de vlaggen en geluidssignalen.

Direct na de start is de witte vlag met blauw kruis van belang. (Op de foto hieronder is dat de tweede vlag van rechts, rechtsonder in beeld.) Dat is de seinvlag X.

Dit is de individuele terugroep voor als er iemand te vroeg gestart is. Als beginnende wedstrijdzeiler ben jij dat meestal niet. Wanneer er direct na de start een geluidssignaal wordt gegeven en je snapt niet wat er gebeurt, dan kun je aan deze vlag zien wat er aan de hand is. Deze vlag betekent dat de kans groot is dat jij gewoon door kunt zeilen..

Tussentijds stoppen
Indien je wel gestart bent, maar je halverwege besluit om te stoppen, hoor je dit door te geven aan het startschip. Je kunt ook doorgeven dat je bent gestopt met de wedstrijd in het Vooronder aan de bar, zeg dan wel je naam en zeilnummer erbij. Ook als je je niet hebt ingeschreven voor de competitie is dit belangrijk. Anders zijn de wedstrijdboot en de rescueboot jou kwijtgeraakt en gaan ze naar je op zoek, terwijl jij al lekker en nietsvermoedend op het terras aan een biertje zit.

Finishen

De Finish is óf bij het finishschip óf bij de starttoren. Zodra je het finishschip weer in het vizier krijgt en getoeter hoort, dan nader je de finishlijn. Op dinsdag ligt de finishlijn meestal op dezelfde plaats als de startlijn – voor de wedstrijdtoren.
Wanneer het je lukt om de wedstrijd af te maken – gefeliciteerd! – krijgt jouw boot een geluidssignaal dat je gefinisht bent op het moment dat je door de finishlijn vaart. Het is altijd aardig om dan even te zwaaien naar de wedstrijdcommissie.
De finishlijn is de lijn tussen een merkteken en de boei die aan het finishschip hangt, of de lijn tussen twee gele boeien ter hoogte van de starttoren.
Hoor je geen sein, dan ben je niet gefinisht. Het kan ook zijn dat je een fout hebt gemaakt in de wedstrijd en een DNF hebt gekregen.

De resultaten van de competitie worden door de wedstrijdcommissie verwerkt en nu is het belangrijk dat de wedstrijdcommissie weet bij wie welk bootnummer/ zeilnummer hoort.
De resultaten komen online te staan op de wedstrijdkalender.
DNC betekent “Did Not Complete” – niet meegedaan (in deze klasse)
DNF betekent “Did Not Finish”
OCS betekent “On Course Side” = te vroeg gestart.
wanneer je in plaats van mee te zeilen, meehelpt op de wedstrijdboot.

Een andere klasse
Mocht je je toch wat geïntimideerd voelen, nadat je het hebt opgenomen tegen een aantal topzeilers, dan kun je overwegen om met een aantal anderen uit jouw klasse een aspirantenklasse te vormen voor de zondagochtendcompetitie. Dan kunnen jullie het tegen elkaar opnemen en krijgen jullie je eigen starttijd tijdens de wedstrijd. Neem daarvoor contact op met de wedstrijdcommissie (Peter van Heuveln).

Opmerkingen
Hopelijk heb je hier wat aan gehad. Zit je nog met vragen, of moet volgens jou deze tekst nog met iets worden aangevuld, schroom niet de pr commissie te mailen naar pr@vwdtp.nl. Je kunt je nu natuurlijk ook verder gaan verdiepen in de wedstrijdliteratuur! Zo is het voor je medezeilers erg prettig als jij de wedstrijdregels kent.

Meer lezen

Nu je hier bent aangekomen, heb je inmiddels mogelijk al aan zeilwedstrijden meegedaan en heb je een voorstelling hoe de wekelijkse competities bij VWDTP verlopen. Wedstrijdzeilen leer je vooral door te doen en achteraf de situaties te bespreken met medezeilers die dezelfde wedstrijd hebben gevaren. Je kunt je met behulp van het onderstaand materiaal eventueel verder gaan verdiepen. Houd ook deze website in de gaten, want sommige jaren worden er in het Winterprogramma wedstrijdtheorie cursussen aangeboden.

Reglementen: De lokale wedstrijdregels van VWDTP vind je via deze pagina’s:

* de zomeravond competitie
* de zondagochtend competitie

De actuele lokale wedstrijdregels en de wedstrijdregels voor evenementen (zoals bijvoorbeeld de Rabenhaupt regatta) kun je vinden op de wedstrijdkalender.

Inleiding voorrangsregels:
* Inleiding zeiltermen: https://www.youtube.com/watch?v=pWxSI26zVWg
* Inleiding voorrangsregels op het water en hoe die zijn ontstaan: https://www.youtube.com/watch?v=XIcsK4AKz7k
* Loef wijkt voor lij: https://www.vaartips.nl/zeilstanden.htm#:~:text=Loef%20wijkt%20voor%20lij.,(stuurboord%20of%20bakboord)%20varen

Reglementen: algemene wedstrijdbepalingen
* Op youtube zijn vijf filmpjes “wedstrijdzeilen volgens de regels
* Doe de watersporttest (regels voor wedstrijdzeilen) op de site van het watersportverbond https://watersportacademyonline.nl/:
* De algemene wedstrijdbepalingen kun je vinden op Regels voor wedstrijdzeilen 2021-2024
* De voorrangsregels met illustraties kun je bestuderen in het boekje van Henk Plaatje “Het regelschrift. De belangrijkste wedstrijdregels in één oogopslag”
* De regels 2021-2024 wat uitgebreider uitgelegd in het Engels: https://www.youtube.com/results?search_query=Sailzing+Racing+Rules+of+Sailing+2021-2024

 

Reglementen: wedstrijdvlaggen

* Bekijk de vlaggen op het mededelingenbord in het Vooronder.

* Google op “wedstrijdseinen” of “wedstrijdvlaggen”. Daar zul je enige variatie in aantreffen. Niet elke club gebruikt de vlaggen op exact dezelfde manier.

* Wedstrijd agenda’s

Agenda Watersportverbond

Agenda Laserklasse

Contact gegevens
Wedstrijdcommissie: wedstrijdcommissie@vwdtp.nl

Zondagochtend
Peter van Heuveln, VWDTP Wedstrijdcommissie, mobiel +316-5757-3379

Dinsdagavond
Hans Slijkhuis, VWDTP Wedstrijdcommissie
Jeroen Tiel, VWDTP wedstrijdcommissie +316-4782 2416